Table of Contents
Note: This blog is written by an external blogger. The views and opinions expressed within this post belong solely to the author.
సంవత్సరాలుగా, క్రిప్టో రంగం ఈ ప్రపంచంలో వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న డొమైన్లలో ఒకటి. ఇప్పుడు దాదాపు 2000 క్రిప్టోకరెన్సీలు అందుబాటులో ఉన్నాయి, ఎంతో మంచి ఆశాజనకమైన ఇంకా అద్భుతమైన ఆలోచనలతో మద్దతునిస్తున్నాయి. ఏదేమైనప్పటికీ, ఈ ఆస్తులతో వ్యవహరించడానికి కేంద్రీకృత ప్లాట్ఫారమ్లు చాలా తరచుగా ఇంకా ప్రవేశయోగ్యంగా ఉండే మార్గాలలో కొన్ని.
ఈ దృష్టాంతం ఫలితంగా, వికేంద్రీకృత ఎక్స్ఛేంజ్ (DEX) ప్లాట్ఫారమ్లలో అభివృద్ధి వేగంగా పెరుగుతోంది. వికేంద్రీకృత ఎక్స్ఛేంజీలు (DEXలు) జనాదరణ పొందుతున్నాయి, ఎందుకంటే అవి కేంద్రీకృత ఎక్స్ఛేంజీల (CEXలు) కంటే మెరుగైన భద్రతా హామీలను అందిస్తాయి. ఈ విషయంలో యూనిస్వాప్ ఒక ప్రసిద్ధ ఉదాహరణ.
కానీ వికేంద్రీకృత మార్పిడిని బాగా అర్థం చేసుకోవడానికి, మనం మొదట వికేంద్రీకరణ అంటే ఏమిటో తెలుసుకోవడం నుండి ప్రారంభించాలి.
వికేంద్రీకరణ అంటే ఏమిటి?
ఈ రోజుల్లో వికేంద్రీకరణ గురించి చాలా వింటున్నాం. కానీ వాస్తవానికి దీని అర్థం ఏమిటి? పైనా చూపిన చిత్రాలు మూడు విభిన్న రకాల నెట్వర్క్ నిర్మాణాలను వర్ణిస్తాయి. రేఖాచిత్రాలలోని నెట్వర్క్లు సామాజిక సంబంధాలు, కంప్యూటర్ నెట్వర్క్లు మరియు ఇతర విషయాలతోపాటు ఆర్థిక లావాదేవీలు వంటి ఏదైనా వాస్తవ-ప్రపంచ నెట్వర్క్ను ప్రతిబింబించగలవు. ప్రతి నోడ్ (పీర్ అని కూడా పిలుస్తారు) ఒక స్వీయ-నియంత్రణ సంస్థలా ఉంటుంది (ఉదా., సమాజంలో ఒక వ్యక్తి, కంప్యూటర్ నెట్వర్క్లలో కంప్యూటర్, జీవ వ్యవస్థలలో ఒక జీవకణం). ప్రతి లింక్ రెండు నోడ్ల మధ్య కనెక్షన్ని సూచిస్తుంది. సమాజంలో, ఉదాహరణకు, స్నేహితులుగా ఉన్న ఇద్దరు వ్యక్తుల మధ్య బంధం ఉంటుంది. కంప్యూటర్ నెట్వర్క్లలో ఒకదానితో ఒకటి నేరుగా సంభాషించే రెండు నోడ్ల మధ్య కనెక్షన్ ఏర్పడుతుంది.
ఎడమవైపు ఉన్న రేఖాచిత్రం పూర్తిగా కేంద్రీకృత సంస్థను వివరిస్తుంది. అన్ని నోడ్లు మధ్యలో ఉన్న నోడ్ ద్వారా ఒకదానితో ఒకటి సమన్వయం చెందుతాయి. CEXలలో, ఉదాహరణకు, అన్ని లావాదేవీలు ఎక్స్ఛేంజీల ద్వారా నిర్వహించబడే సెంట్రల్ సర్వర్ల ద్వారా మళ్లించబడతాయి.
మధ్య రేఖాచిత్రంలో హైబ్రిడ్ వ్యవస్థ వివరించబడింది. సిస్టమ్లో కేంద్రాలుగా పని చేసే అనేక నోడ్లు ఉన్నాయి. నోడ్ల మధ్య కమ్యూనికేషన్ తప్పనిసరిగా ఈ హబ్ల ద్వారానే జరగాలి. ఆర్డర్ మ్యాచింగ్ మరియు లిక్విడిటీ సరఫరా కోసం ఇటువంటి విధానాలు తాజా DEXలు (ఉదాహరణకు, 0x మరియు KyberNetwork) ద్వారా ఉపయోగించబడతాయి. 0x లో, ఉదాహరణకు, ఆర్డర్ మ్యాచింగ్ తప్పనిసరిగా హబ్లుగా పని చేసే పరిమిత సంఖ్యలో రిలేయర్ల ద్వారానే పాస్ చేయాలి. అదే సమయంలో, KyberNetwork నిల్వలు లిక్విడిటీ కేంద్రాలుగా పనిచేస్తాయి.
కుడివైపున ఉన్న చిత్రం పూర్తిగా వికేంద్రీకృత వ్యవస్థను వివరిస్తుంది. ప్రతి నోడ్ తక్కువ సంఖ్యలో ఇతర నోడ్లకు లింక్ చేయబడింది మరియు నెట్వర్క్లో సమాన భాగస్వామిగా పనిచేస్తుంది. ఎడమవైపున ఉన్న బొమ్మలో ఉన్నటువంటి కేంద్రీకృత ఎంటిటీలు ఏవీ లేవు లేదా మధ్యలో ఉన్నట్లుగా హబ్లు లేవు. ఆర్డర్ మ్యాచింగ్, లావాదేవీ సెటిల్మెంట్ మొదలైన వాటితో సహా అన్ని కార్యాచరణల కోసం DEXలు అటువంటి లక్ష్యాలను నిరాటంకంగా నెరవేర్చాలి.
DEX (వికేంద్రీకృత మార్పిడి) అంటే ఏమిటి మరియు ఇది భిన్నంగా ఎలా ఉంటుంది?
అత్యంత ప్రాథమిక కోణంలో, వికేంద్రీకృత ఎక్స్ఛేంజ్ కొత్త విధమైన పెయిర్-మ్యాచింగ్ సేవను అందిస్తుంది, నిధులను నిర్వహించడానికి మధ్యవర్తి సంస్థ అవసరం లేకుండానే వ్యాపారులు ఆర్డర్లను మరియు క్రిప్టోకరెన్సీలను వర్తకం చేయడానికి అనుమతిస్తుంది.
స్వీయ-నిర్వహణ చేసే స్మార్ట్ కాంట్రాక్టులపై ఆధారపడటం వలన, ఈ వికేంద్రీకృత డైనమిక్ సిస్టమ్ కేంద్రీకృత క్రిప్టో ఎక్స్ఛేంజీలలో అందించే దానికంటే చాలా తక్కువ ధరతో త్వరిత వ్యాపారాలను అనుమతిస్తుంది.
కేంద్రీకృత ఎక్స్ఛేంజీలకు కస్టమర్లు డిపాజిట్లు చేసి, ఆపై IOU (ఇది “నేను మీకు రుణపడి ఉన్నాను” అని అర్ధం ఇంకా ఒక పక్షం మరొకరికి చెల్లించాల్సిన రుణాన్ని అంగీకరించే అనధికారిక పత్రాన్ని సూచిస్తుంది) దానిని ఎక్స్ఛేంజ్లో ఉచితంగా మార్పిడి చేయవలసి ఉంటుంది. క్లయింట్ ఉపసంహరణను అభ్యర్థించినప్పుడు, ఈ IOUలు క్రిప్టోకరెన్సీగా మార్చబడతాయి మరియు లబ్దిదారుడైన యజమానికి పంపిణీ చేయబడతాయి.
అదనంగా, కేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ ఎక్స్ఛేంజీలు తమ కస్టమర్ల క్రిప్టో ఆస్తులను సంరక్షిస్తాయి, ఇందులో కొనుగోలుదారు ఇంకా విక్రేత ఇద్దరూ ఉండవచ్చు మరియు నిధులను యాక్సెస్ చేయడానికి అవసరమైన ప్రైవేట్ కీలను నియంత్రిస్తాయి.
వికేంద్రీకృత మార్పిడిని ఎందుకు ఉపయోగించాలి?
ప్రారంభకుల కోసం, వారి క్రిప్టో ఆస్తులపై పూర్తి నియంత్రణను కోరుకునే గోప్యతపై అవగాహన ఉన్న వినియోగదారులకు మీ ప్రైవేట్ కీలను ఉంచే సామర్థ్యం ఒక ముఖ్యమైన లక్షణంగా పరిగణించబడుతుంది. కేంద్రీకృత మార్పిడి నమూనాలో, ఒక సంస్థ వినియోగదారుల ప్రైవేట్ కీలను నిర్వహిస్తుంది మరియు వాణిజ్యాన్ని ప్రారంభించేదుకు సాధ్యతనిస్తుంది. మరోవైపు, వికేంద్రీకృత మార్పిడి వినియోగదారులు వారి స్వంత ప్రైవేట్ కీలు మరియు డబ్బుపై నియంత్రణను కొనసాగిస్తూనే పంపిణీ చేయబడిన లెడ్జర్లో క్రిప్టోకరెన్సీలను వర్తకం చేయడానికి అనుమతిస్తుంది.
రెండవది, కేంద్రీకృత ఎక్స్ఛేంజీల వలె కాకుండా, వికేంద్రీకృత ఎక్స్ఛేంజీలు గణనీయంగా తక్కువగా ఇంకా అనేక సందర్భాల్లో సున్నా, రుసుములను కలిగి ఉంటాయి. ఆటోమేటెడ్ మార్కెట్ మేకర్స్ అని పిలువబడే ఒక ఆవిష్కరణ ద్వారా, వికేంద్రీకృత ఎక్స్ఛేంజీలు ఖర్చులను (AMM) గణనీయంగా తగ్గించవచ్చు.
AMMలను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు ట్రేడింగ్ పెయిర్లోని రెండు క్రిప్టో ఆస్తులకు ముందుగా నిధులు సమకూర్చే సాంప్రదాయకమైన ఆర్డర్ బుకింగ్ లిక్విడిటీ పూల్లతో బదిలీ చేయబడింది. లిక్విడిటీ అనేది వినియోగదారుల నెట్వర్క్ ద్వారా అందించబడుతుంది, వారు వాటా చేసే లిక్విడిటీ పూల్ శాతాన్ని బట్టి ట్రేడింగ్ ఫీజుల ద్వారా వారి డిపాజిట్లపై ఏమీ చేయకుండానే ఆదాయాన్ని పొందవచ్చు.
నేడు, ప్రతి కేంద్రీకృత మార్పిడి క్రిప్టో సంరక్షణ సేవగా పనిచేస్తుంది. దీనర్థం భారీ మొత్తంలో క్రిప్టోకరెన్సీని ఒకే స్థలంలో నిల్వ చేయడం వలన, కేంద్రీకృత ఎక్స్ఛేంజీలు దాడులకు గురవుతాయని వారు వినియోగదారుల క్రిప్టో ఆస్తులను వారి నిర్వహణలోకి తీసుకుంటారు. వికేంద్రీకృత ఎక్స్ఛేంజీలు నిధులను కలిగి ఉండవు కాబట్టి, అటువంటి దాడి చేసేవారికి అవి లక్ష్యాలు కాజాలవు.
కస్టడీ మొత్తం వినియోగదారు స్థావరం అంతటా DEXతో పంపిణీ చేయబడుతుంది, ఇది దాడులను చాలా ఖరీదైనదిగాను, తక్కువ లాభదాయకంగా ఇంకా మరింత కష్టతరమయ్యేలా చేస్తుంది. వ్యక్తిగత వినియోగదారులు పూర్తిగా నిధులను నిర్వహిస్తున్నందున, మధ్యవర్తి లేకపోవడం వల్ల చాలా DEXలు వ్యతిరేక పక్షాల వలన తక్కువ ప్రమాదాన్ని కలిగి ఉన్నాయని సూచిస్తున్నాయి, ఎందుకంటే నిధులు పూర్తిగా వ్యక్తిగత వినియోగదారులకు చెందినవి, వ్యక్తిగత క్రిప్టో వ్యాపారులకు పూర్తి స్వేచ్ఛ మరియు అధికారాన్ని అందిస్తాయి.
వికేంద్రీకృత ఎక్స్ఛేంజీలు అనేక వినూత్న ప్రయోజనాలను కలిగి ఉన్నప్పటికీ, వాటికి కొన్ని ప్రతికూలతలు కూడా ఉన్నాయి.
క్రిప్టోకరెన్సీ ఎక్స్ఛేంజీలు గ్లోబల్ క్రిప్టోకరెన్సీ మార్కెట్ కోసం లిక్విడిటీకి అవసరమైన మూలాధారం, రోజువారీ వాణిజ్య కార్యకలాపాల్లో ఇవి పదివేల బిలియన్ల డాలర్లకు మద్దతు ఇస్తాయి. మీరు గతంలో క్రిప్టోకరెన్సీలను కొనుగోలు చేసి ఉంటే, మీరు నిస్సందేహంగా WazirX మరియు Binance వంటి ఎక్స్ఛేంజీల ద్వారా అది చేసివుంటారు.
అంతేకాకుండా, అబ్యసించని వారికి DEX చాలా క్లిష్టతరంగా కనిపించవచ్చు. అంతేకాక, వినియోగదారు అతని/ఆమె ప్రైవేట్ కీలు మరియు నిధులను సరిగ్గా నిర్వహించాలి, ఇది చాలా మంది వినియోగదారులకు సమయం వెచ్చించే ఇంకా ఖరీదైన పని కాదు. అందువల్ల, DEXల విషయానికి వస్తే ఇందులో ప్రవేశానికి మేధోపరమైన అవరోధం ఒకటుందని చెప్పవచ్చు.
అయినప్పటికీ, క్రిప్టో పరిశ్రమ దాని స్థిరమైన ఆవిష్కరణలకు ప్రసిద్ధి చెందింది మరియు త్వరలో ఎక్కడో తెలియని/తెలిసిన స్టార్ట్-అప్ ద్వారా నిర్మించబడిన వినియోగదారు-స్నేహపూర్వక ప్లాట్ఫారమ్ ఆవిర్భవిస్తూనేవుంది.
ఇప్పుడు, వికేంద్రీకరణ కీలక నిబంధనలున్న కొత్త తరం ఎక్స్ఛేంజీలు క్రిప్టో ప్రపంచం నుండి ప్రజాదరణ మరియు ఆసక్తిని పొందుతున్నాయి. స్క్వేర్ మరియు ట్విటర్ CEO జాక్ డోర్సే కూడా ఇటీవల తన 5.6 మిలియన్ల సోషల్ మీడియా ఫాలోవర్లకు తాను క్రిప్టోకరెన్సీ వికేంద్రీకృత మార్పిడి (BTC)లో పనిచేస్తున్నట్లు పేర్కొన్నాడు.
అస్వీకార ప్రకటన: క్రిప్టోకరెన్సీ చట్టపరమైన ద్రవ్య మారకం కాదు మరియు ప్రస్తుతం నియంత్రణలో లేదు. క్రిప్టోకరెన్సీలు తరచుగా అధిక ధరల అస్థిరతకు లోబడి ఉంటాయి కాబట్టి వాటిని ట్రేడింగ్ చేసేటప్పుడు మీరు తగినంత అపాయం నష్టాన్ని అంచనా వేశారని దయచేసి నిర్ధారించుకోండి. ఈ విభాగంలో అందించిన సమాచారం పెట్టుబడి సలహా లేదా WazirX యొక్క అధికారిక స్థితిని సూచించదు. ముందస్తు నోటీసు లేకుండా ఏ సమయంలోనైనా మరియు ఏవైనా కారణాల వల్ల ఈ బ్లాగ్ పోస్టును సవరించడానికి లేదా మార్చడానికి WazirX తన స్వంత అభీష్టానుసారం హక్కును కలిగి ఉంది.